Trong quá trình nuôi yến, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng làm tổ và sinh sản của đàn yến. Một trong những “thủ phạm” nguy hiểm nhưng thường bị xem nhẹ chính là nấm mốc. Dù chỉ xuất hiện ở mức độ nhỏ, nấm mốc cũng có thể khiến chim yến cảm thấy khó chịu, rời bỏ tổ, và về lâu dài làm giảm năng suất tổ rõ rệt. Để hiểu rõ nguyên nhân, hãy cùng tìm hiểu vì sao nấm mốc lại có sức ảnh hưởng lớn đến tập tính sinh sống của loài yến như vậy.
Nấm mốc làm thay đổi mùi tự nhiên trong nhà yến
Chim yến là loài rất nhạy cảm với mùi. Chúng có khả năng phân biệt mùi hương tự nhiên của môi trường sống và mùi từ các tác nhân lạ. Khi nhà yến bị mốc, nấm sẽ phát tán mùi ẩm, hôi và chua nhẹ, khiến không gian mất đi mùi tự nhiên mà đàn yến quen thuộc. Chính mùi lạ này làm yến cảm thấy không an toàn, dẫn đến việc chúng ngần ngại quay về hoặc rời đi hẳn để tìm nơi khác thích hợp hơn.
Nấm mốc sinh ra khí độc gây hại cho hệ hô hấp của yến
Nhiều loại nấm mốc trong nhà yến (như Aspergillus, Penicillium, Cladosporium...) khi phát triển sẽ thải ra các khí độc và bào tử nấm lơ lửng trong không khí.
Khi hít phải trong thời gian dài, chim yến có thể bị:
- Viêm đường hô hấp, giảm sức bay và khả năng định vị.
- Suy yếu thể trạng, làm giảm khả năng sinh sản.
- Chết non hoặc bỏ tổ khi cảm thấy môi trường không còn an toàn.
Một số nghiên cứu cho thấy, chỉ cần nồng độ nấm mốc trong không khí vượt quá ngưỡng cho phép, yến sẽ tự động rời đi để bảo vệ bản năng sinh tồn.
Môi trường ẩm mốc làm giảm tỷ lệ sinh sản của đàn yến
Môi trường có nấm mốc thường đi kèm độ ẩm cao, thiếu lưu thông không khí – điều kiện không phù hợp với tập tính sinh sống của yến. Yến sinh sản tốt nhất trong môi trường có độ ẩm ổn định từ 75–85% và không có mùi lạ. Khi nấm mốc xuất hiện, khí hậu trong nhà yến trở nên ngột ngạt và kém thông thoáng, dẫn đến:
- Giảm tần suất yến về tổ.
- Yến con phát triển yếu.
- Tỷ lệ yến non sống sót thấp.
Hậu quả là sản lượng tổ yến thu hoạch sụt giảm, thậm chí nhiều nhà yến rơi vào tình trạng “vắng bóng yến” chỉ sau một thời gian ngắn.
Làm gì để ngăn nấm mốc, giữ đàn yến ổn định?
Để tránh tình trạng yến bỏ đi, chủ nhà yến cần:
- Kiểm soát độ ẩm trong khoảng 75–85%.
- Vệ sinh, khử mốc định kỳ các khu vực trần, tường, thanh gỗ.
- Sử dụng dung dịch trị mốc chuyên dụng cho nhà yến, đảm bảo an toàn cho chim yến.
- Đảm bảo hệ thống thông gió và ánh sáng phù hợp để không khí luôn lưu thông.
Những biện pháp này không chỉ giúp ngăn ngừa nấm mốc phát triển mà còn giữ môi trường yến ổn định, sạch và tự nhiên, giúp đàn yến yên tâm sinh sống, làm tổ đều đặn quanh năm.
Lời kết
Nấm mốc tuy nhỏ bé nhưng lại là nguyên nhân lớn khiến yến bỏ đi và giảm năng suất tổ. Một nhà yến có mùi mốc, khí độc và môi trường ẩm thấp sẽ không thể giữ chân đàn yến lâu dài. Vì vậy, việc chủ động phòng chống nấm mốc bằng các dung dịch trị mốc gỗ chuyên dụng là giải pháp hiệu quả và bền vững giúp bảo vệ môi trường sống, duy trì đàn yến ổn định và nâng cao giá trị tổ yến thương phẩm.
Yến Sào Minh Phát – Đồng hành cùng các chủ nhà yến trong việc xây dựng môi trường nuôi yến sạch, bền vững và hiệu quả với nhiều sản phẩm như như đây.
